# 62 อย่าให้คอมพิวเตอร์คิดเองได้
4 ธันวาคม 2549 - 10 ธันวาคม 2549
ปัญญาประดิษฐ์ (AI = Artificial Intelligence) หมายถึงการทำให้คอมพิวเตอร์สามารถคิดหาเหตุผล เรียนรู้ และทำงานได้เหมือนสมองของมนุษย์ มีหัวข้อที่เกี่ยวข้องเช่น ระบบผู้เชี่ยวชาญ (Expert System) ภาษาธรรมชาติ (Natural Languages) ระบบจับภาพ (Vision System) ศาสตร์ด้านหุ่นยนต์ (Robotics) และเครือข่ายเส้นประสาท (Neural Network) หัวข้อใหม่ที่ถูกกล่าวถึงคือ นาโนเทคโนโลยี (Nano Technology) ที่อาจทำให้โลกของปัญญาประดิษฐ์เป็นจริงได้เร็วกว่าที่มนุษย์คาดไว้
การพัฒนาคอมพิวเตอร์ให้สามารถคิดได้ เป็นความฝันที่ปรากฎให้เห็นในภาพยนต์หลายเรื่อง เรื่องที่จำได้คือ คนเหล็ก (Terminator) และเมทริกซ์ (Matrix) ทั้ง 2 เรื่องแสดงให้เห็นชัดเจนว่าเครื่องจักรมีโอกาสคิดได้เอง โดยไม่จำเป็นต้องรอรับคำสั่งจากมนุษย์ นั่นคือการเริ่มต้นของสงครามระหว่างมนุษย์และเครื่องจักร ปัจจุบันมนุษย์นำคอมพิวเตอร์ที่เคยใช้งานจนหมดประโยชน์ก็จะนำไปทิ้ง เพราะมีเครื่องคอมพิวเตอร์รุ่นใหม่กว่า ถ้าคอมพิวเตอร์คิดเองได้ว่าตนกำลังจะถูกทิ้ง นั่นจะกลายเป็นจุดเริ่มต้นของสงครามระหว่างคอมพิวเตอร์กับมนุษย์ทันที ถ้านึกถึงผู้ชายที่แต่งงานมาระยะหนึ่ง แล้วมีแผนทิ้งภรรยาคนเดิม และหาภรรยาที่ใหม่กว่ามาอยู่ร่วมชายคาอย่างสันติ ย่อมเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นไม่ได้โดยง่าย ผลของความพยายามนั้นอาจนำมาซึ่งคำว่า "บ้านแตก"
มีผลงานมากมายที่เกิดจากความพยายามพัฒนาคอมพิวเตอร์ให้คิดเป็น เช่น หุ่น AIBO ของ Sony ถูกพัฒนาเพื่อความบันเทิง มีท่าทางเหมือนสุนัข และตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมตามที่ได้ตั้งโปรแกรมไว้ หรือ Tamagot เป็นสัตว์เลี้ยงที่เจ้าของต้องคอยป้อนข้าวป้อนน้ำให้เติบโต แต่อาจตายได้ถ้าไม่ดูแลอย่างสม่ำเสมอ เรื่องปัญญาประดิษฐ์ถูกนำไปใช้งานจริง เช่น การอุตสาหกรรม การแพทย์ หรือการทหาร ในประเทศไทยมีข่าวการสร้างเครื่องบินสอดแนมแบบไร้คนขับช่วงปลายปี 2548 เพื่อประโยชน์ทางการทหาร และความมั่นคงของประเทศ
วิชาปัญญาประดิษฐ์ถูกบรรจุในหลักสูตรที่สอนด้านคอมพิวเตอร์ และเป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับทฤษฎีมากมายเช่น วิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ จิตวิทยา ชีววิทยา และปรัชญา ในสถาบันการศึกษามากมายให้ความสนใจ และจัดตั้งห้องปฏิบัติการ เพื่อทำวิจัยด้านนี้โดยเฉพาะ มีการส่งเสริมให้เกิดการแข่งขันเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ควบคุมหุ่นยนต์ตั้งแต่ปี 2545 ทั้งระดับประถม มัธยม และอุดมศึกษา โดยสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ในอนาคตมนุษย์อาจต้องทำสงครามกับหุ่นยนต์ดังจินตนาการที่พบได้ในภาพยนต์ แต่ขอภาวนาอย่าให้เทคโนโลยีถูกพัฒนาไปถึงขั้นนั้นเลย เพราะมนุษย์โลกคงเอาชนะหุ่นยนต์กระดูกเหล็กที่ไม่รู้จักเจ็บได้ยาก และจินตนาการส่วนใหญ่ก็ระบุว่ามนุษย์แพ้แน่นอน
